Meisjes en techniek

Een voorstel om te komen tot een florerende meidentechniekclub.

Girlsday 2025

Girlsday vindt dit jaar plaats op 10 april. Technische bedrijven bieden op deze dag scholen bedrijfsbezoeken voor meisjes aan. Ik heb nog eens nagelezen wat volgens VHTO (de landelijk coördinerende organisatie) de do’s and don’ts zijn bij zo’n bedrijfsbezoek. Zo staat er op de site bijvoorbeeld: “… vermijd stereotypen…”, “… houdt het ook vooral leuk, gezellig en laagdrempelig…”. Bij een dergelijke boodschap moet ik toch wel even nadenken: leuk, gezellig en laagdrempelig voor meisjes. Voor de rest: alle waardering voor de inzet van VHTO voor meer vrouwen in een technisch beroep.

De zware jongen

Ik herinner me weer de keer dat wij als aanbieder van een workshop meededen aan een Girlsday bij een grote firma in Rotterdam. Bij de afronding van de middag stelde een ingevlogen technieklobbyist de meisjes de kennelijk volgens hem (sic!) retorische vraag: ‘Waarom willen jullie allemaal in de zorg gaan werken? Techniek is toch veel leuker?’.   Een van de meisjes in het gezelschap antwoordde daarop met de voordehand liggende opmerking, dat er in de zorg heel veel techniek is. Zij hoeft in ieder geval niet meer overtuigd te worden en krijgt van mij alle waardering.

Een hele meute mannelijke en enkele vrouwelijke techneuten

Eind januari hebben wij een succesvolle bijdrage geleverd aan een actief en vrolijk gestemd Nieuwjaarsevent van een divisie van een groot technisch bedrijf: 45 techneuten voorafgaand aan het diner drie uur laten werken aan het construeren en programmeren van LEGO Mindstorms robots. Opvallend dat de verdeling (jonge) vrouwen – (jonge) mannen zo ongeveer 1:10 was. Geweldig om te observeren was dat de vrouwen zich, behalve fanatiek meesleutelend aan de robot, ook meer dan de mannen richtten op het ‘uiterlijk’ van de robots.

Op jonge leeftijd beginnen

Uit wetenschappelijke studies blijkt dat de interesse voor techniek al op jonge leeftijd bij meisjes gewekt en vervolgens geborgd moet worden, wil techniekpromotie bij hen op langere termijneffect sorteren. Ouders en grootouders met een technische achtergrond zijn een goede indicator van de kans op een technische studiekeuze.

Het is niet makkelijk kinderen en in het bijzonder meisjes te interesseren voor een (meer) technische studierichting, als basisscholen leerkrachten aannemen zonder affiniteit met techniek, de PABO’s weinig techniek in hun curriculum opnemen, bang voor een lagere instroom van studenten, en basisscholen zich er met voorgekauwd quasi technisch lesmateriaal en dito lesprogramma’s van afmaken. (Astrid Poot en Rolf Hut hebben geen box nodig met uitgedachte projecten, waar het technisch inzicht is ingebakken.)

Meisjes zijn anders

Aandacht voor ‘learning by doing’ is voor meisjes een van de stimulerende factoren. Techniek is uitvoering, kunnen rekenen en taal zijn voorwaarden voor het kunnen uitvoeren. Techniek is daarbij ook nog eens onverbiddelijk: het kan zo makkelijk -erg- fout gaan.

Meisjes kijken anders aan tegen het maken van fouten dan jongens; zij willen zich goed en stapsgewijs voorbereiden, terwijl jongens maar al te snel aannemen en rondbazuinen dat ze wel snappen hoe het werkt.

Een directe aanleiding

Onze #SuperSundayScienceSchool workshops laten zien, dat de menging van meisjes en jongens niet altijd even gelukkig uitpakt voor de meisjes. Daar worden wij niet gelukkig van.

Afgelopen week kregen wij een telefoontje van een wanhopige moeder: ze heeft haar twee dochters van school gehaald en is met thuisscholing begonnen. Haar kinderen passen niet in het ‘normale plaatje’. Het gebrek aan aandacht op de basisschool voor techniek (‘een knoopcelbatterij tussen de pootjes van een LEDje volstaat niet’) helpt ook niet. De #makerspace met workshops techniek in de buurt van haar woonplaats, als pleister op de wonde, besteedde vooral aandacht aan de jongens. Meisjes zijn anders.

Het initiatief: een meidentechniekmddag

Wij gaan beginnen met workshops techniek voor -uitsluitend- meisjes. Het maakt ons dan niet uit met welk rugzakje ze binnenkomen. De begeleiding vindt plaats vanuit het perspectief en de belangstelling van de meisjes en niet vanuit een standaard curriculum, een klassikale opzet en met ontbreken van (in)formele toetsing, die sowieso niet aansluit bij de principes van maakonderwijs/maken.

Er zijn meer (thuisscholende) meisjes met zin in de technische uitdagingen en die op school geen gehoor vinden. We gaan wekelijks een aantal uur aan de slag met activiteiten voor deze meisjes. Wij leren hen dat twijfel hoort bij nog niet weten, dat zeggen dat je iets niet kunt juist aanleiding is om het te gaan proberen, dat je tijdens het werken met de materialen ook van alles leert, wat je vooraf niet altijd hebt bedacht.

Voel je je aangesproken door dit initiatief en heb je een dochter die weer vrolijk wordt van deelname aan Meidentechniekmiddagen, laat het ons dan weten. We gaan graag in gesprek.